PPE 2/2024
Possibility of the Active Use of Mediation in Enforcement Proceedings
Neringa Gaubienė, PhD
Faculty of Law, Vilnius University, Lithuania
Kristina Pranevičienė, PhD
Faculty of Law, Vilnius University, Lithuania
STRESZCZENIE
Możliwość wykorzystania mediacji w sądowym postępowaniu egzekucyjnym
dr Neringa Gaubienė, Wydział Prawa, Uniwersytet Wileński, Litwa
dr Kristina Pranevičienė, Wydział Prawa, Uniwersytet Wileński, Litwa
W artykule zwrócono uwagę na zmianę zakresu czynności dokonywanych przez komorników w toku sądowego postępowania egzekucyjnego oraz rosnącą rolę tego organu egzekucyjnego w systemie prawnym. Komornicy sądowi, tradycyjnie kojarzeni z przymusowym wykonywaniem orzeczeń sądowych oraz doręczaniem dokumentów prawnych, coraz częściej przejmują nietradycyjne role – takie jak ułatwianie komunikacji i rozstrzyganie drobnych sporów w trakcie postępowania egzekucyjnego. Powierzenie komornikowi funkcji mediatora jest uzasadnione wyjątkowym połączeniem jego praktycznego doświadczenia, umiejętności komunikacyjnych i zaangażowania na rzecz wymiaru sprawiedliwości. Wykorzystanie mediacji w postępowaniu egzekucyjnym, zgodnie z sugestią zawartą w wytycznych CEPEJ (Europejskiej Komisji ds. Skuteczności Wymiaru Sprawiedliwości) z 2009 r. oraz w Globalnym Kodeksie egzekwowania prawa (Global Code of Enforcement), oznacza zauważalną zmianę w kierunku bardziej elastycznego podejścia opartego na współpracy. Ponadto w artykule omówiono zastosowanie mediacji w toku egzekucji w zakresie negocjowania planów spłaty, rozwiązywania sporów, badania alternatywnych rozwiązań i pokonywania wyzwań. W końcowej części artykułu zwrócono uwagę na rolę mediacji internetowej, o której stanowi Globalny Kodeks cyfryzacji postępowania egzekucyjnego (Global Code of Digital Enforcement), podkreślając jednocześnie potrzebę zapewnienia przez przepisy krajowe bezpiecznych platform do prowadzenia skutecznych mediacji online. W artykule podkreślono dynamiczną ewolucję praktyk egzekucyjnych i coraz ważniejszą rolę mediacji we współczesnych systemach procesowych.
Słowa kluczowe: mediacja, postępowanie egzekucyjne, tytuł wykonawczy, mediacja online