PPE 1/2024

Podstawa wpisu do księgi wieczystej hipoteki powstałej z mocy samego prawa (art. 1037 § 3 k.p.c.). Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2023 r., III CZP 153/22

dr hab. Grzegorz Wolak, prof. WSPiA

Katedra Prawa Cywilnego i Prawa Pracy, WSPiA Rzeszowska Szkoła Wyższa w Rzeszowie; sędzia sądu okręgowego; ORCID: 0000-0003-3636-8440

https://doi.org/10.62627/PPE.2024.008

STRESZCZENIE

W glosie do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2023 r., III CZP 153/22, zaaprobowano wyrażony w niej pogląd, że prawomocne postanowienie zawierające plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości, w którym komornik wymienił osobę, dla której jest przeznaczona suma przypadająca od nabywcy, wydane na podstawie art. 1037 § 2 k.p.c. i stanowiące tytuł egzekucyjny przeciwko nabywcy nieruchomości, stanowi podstawę wpisu w księdze wieczystej hipoteki powstałej z mocy samego prawa (art. 1037 § 3 k.p.c.), bez nadawania przez sąd tak powstałemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. W ocenie glosatora nie należy bowiem przyjmować, że z uwagi na art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece konieczne jest zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w postaci wyżej opisanego postanowienia przez sąd w klauzulę wykonalności, pomimo że hipoteka powstaje z mocy samego prawa, niezależnie od dokonania wpisu w księdze wieczystej. Ten ostatni przepis odnosi się bowiem do hipoteki przymusowej, a nie ustawowej.

Słowa kluczowe: egzekucja z nieruchomości, postanowienie zawierające plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji, hipoteka przymusowa, hipoteka ustawowa, wpis do księgi wieczystej

ABSTRACT

The Basis for Entry in the Land and Mortgage Register of a Mortgage Created by Operation of Law itself (Article 1037 § 3 of the Code of Civil Procedure). Comment on the Resolution of the Supreme Court of June 7, 2023, III CZP 153/22

dr hab. Grzegorz Wolak, professor at the WSPiA University of Rzeszów, Chair of Civil Law and Labor Law, WSPiA University of Rzeszów, district court judge; ORCID: 0000-0003-3636-8440

In the commentary to the resolution of the Supreme Court of June 7, 2023, III CZP 153/22, it approved the view expressed therein that a final decision containing a plan for the division of the sum obtained from real estate enforcement, in which the bailiff named the person for whom the sum is intended due from the buyer, issued pursuant to Art. 1037 § 2 of the Code of Civil Procedure and constituting an enforcement title against the purchaser of the real estate, constitutes the basis for the entry in the land and mortgage register of a mortgage created by operation of law itself (Article 1037 § 3 of the Code of Civil Procedure), without the court attaching an enforceability clause to the enforcement title thus created. In the opinion of the glossator, it should not be assumed that due to Art. 109 section 1 of the Act of July 6, 1982 on land and mortgage registers and mortgages, it is necessary for the enforcement title in the form of the above-mentioned decision to be provided by the court with an enforcement clause, even though the mortgage is created by operation of law itself, regardless of the entry in the land and mortgage register. This last provision refers to compulsory mortgage, not statutory mortgage.

Keywords: enforcement against immovable property, decision containing a plan for the division of the sum obtained from enforcement, compulsory mortgage, statutory mortgage, entry in the land and mortgage register